→ Logika → Start Learning / Download MP3 Flashcards

Question		Answer
cechy jezyka naturalnego start learning		spontanicznosc, wyrazenia definiowane ostensywnie, uniwersalność, wyrazenia okazjonalne, zmiennosc znaczen, nadmiarowosc, intensjonalnosc
spontanicznosc start learning		nie mozna wskazac roku ani autora
wyrazenia definiowane ostensywnie start learning		nie zawieraja znaczenia slowa a jego fizyczny desygnat
uniwersalnosc start learning		mozna formulowac wypowiedzi metajezykowe - w danym jezyku o nim samym
wyrazenia okazjonalne start learning		wyrazenia bez stalego znaczenia np on ona
zmiennosc znaczen start learning		na przestrzeni czasu wyrazenia zmieniaja znaczenie
nadmiarowosc start learning		istnieje duzo wyrazen ktorymi mozemy okreslic jeden stan
intensjonalnosc start learning		w celu ustalenia wartosci logicznej musimy wziac pod uwage jego tresc
ekstensjonalne start learning		cecha jezykow sztucznych, by ocenic wartosc logiczna jie musimy brac ood uwage tresci
zdania analityczne start learning		orzecznik w podmiocie, nie mozna zaprzeczyc np kawaler nie ma zony. jest prawdziwe lub falszywe na mocy samego znaczenia uzytych w nim slow
zdania syntetyczne start learning		rozszerzaja nasza wiedze np jan ma dwie siostry
zdania aposteriotyczne start learning		wymagaja doswiadczenia dla uzasadnienia wartosci logicznej
zdania aprioryczne start learning		nie wymagaja doswiadczenia do oceny wartosci logicznej, sa uzasadnione bezszglednie od dosiwadczenia
zdania prawdziwe i falszywe start learning		wartosc logiczna wynosi 1 lub 0
zdania zupelne start learning		jest konkretyzacja wiec mozna przypisac wartosc logiczną
zdania niezupelne start learning		nie ma konkretyzacji ani kwantyfikacji wiec nie mozna przypisac wartosci logicznej
zdania asertoryczne start learning		stwierdzają coś
zdania modalne start learning		zawieraja funktury musi lub moze, dotyc. aca mozliwosci (zdania problematyczne) lub koniecznosci(zdania apodyktyczne)
zdanie problematyczne start learning		dotyczy mozliwosci, dwustronne- wyklucza koniecznosc np sokrates moze poslubic ksantype
zdanie apodyktyczne start learning		dotyczy koniecznosci, jednostronne- nie wyklucza koniecznosci np sokrates musi umrzec
semantyka referencjalna start learning		aby zrozumiec wyrazenie musimy wyjsc poza jezyk
semantyka niereferencjalna start learning		any zrozumiec wyrazenie nie musimy wychodzic poza jezyk
teorie prawdy start learning		klasyczna, oczywistosci, koherencyjna, pragnatyczna, zgody powszechnej, konsensualna
klasyczna teoria prawdy start learning		prawdziwosc zdania polega na jego zgodnosci z rzeczyiwstoscią
teoria oczywistosci start learning		prawdziwe jest to co jest oczywiste czyli jasne i wyrazne
teoria koherencyjna start learning		kryterium prawdy jest spojnosc ze zdaniami wczesniej uznanymi za prawdziwe
pragmatyczna teoria start learning		prawdziwe jest to co jest uzyteczne
teoria zgody powszechnej start learning		prawdziwe jest to co uznaja za prawdziwe wszyscy specjalisci danej dyscypliny
teoria konsensualna start learning		kryterium prawdziwosci jest konsens uzyskany droga procedury racjinalnego dyskursu praktycznego (bez przymusu, grozby etc)
semantyczna koncepcja prawdy alfreda tarskiego start learning		zdanie stwierdzajsce „p” jest prawda wtedy i tylko wtedy gdy p jest prawdą
podzialy nazw start learning		1. proste i zlozone 2. konkretne i abstrakcyjne 3. puste, jednostkowe, ogolne 4. indywidualne, generalne, hybrydowe 5. ostre i nieostre
nazwy proste i zlozone start learning		proste- 1 wyraz np. kot, ulica, ewenement; zlozone- 2 lub wiecej wyrazow np. stary kocur, zenon nowak, zgnily kompromis
nazwy konkretne i abstrakcyjne start learning		konkretne- nazwy rzeczy oraz osob badz czegos co wyobrazamy sobie jako rzecz lub osobe np. kredens, mlodziejiec, chytry jan, laptop, auto; abstrakcyjne-kazda nazwa ktora nie jest nazwą konkretną np. burza, „zemsta nietoperza”, wyrok sadowy, „auto”, mądro
nazwy puste, jednostkowe, ogolne start learning		puste- nie ma zadnego desygnatu np. gargamel, wampir, zonaty kawaler; jednostkowe- jeden desygnat np adam mickiewicz, ciotka matylda, najdluzsza rzeka swiata; ogolne- wiele desygnatow np. sosna, chomik, sylogizm
indywidualne, generalne, hybrydowe start learning		indywidualna- nie ma definicji slownikowej, znaczenia jezykowego np. beemka, alpy, katowice; generalne- ma definicje slownikowa i znaczenie jezykowe np. gornik, auto, smiezyca; hybrydowe- gen+ind np. posiadacz bmw, mieszkaniec sosnowca, wuj zenon
ostre i nieostre start learning		ostra- ma pusty brzeg np. zonaty kawaler, prawnik, najstarszy czlowiek, jan kowalski; nieostra- ma niepusty brzeg np stary przyjaciel, male nieporozumienie, duzy dystans, wesola ciotka anna
brzeg nazwy start learning		zbior takich przedmiotow co do ktorych uzytkownik jezyka ma watpliwosci jezykowe czy moze je nazwac tą nazwą czy nie
ostrosc start learning		nazwy piste i indywidualne są ostre!!!
stosunki zakresowe start learning		zawierania sie: rownowaznosc, nadrzednosc, podrzednosc; krzyzowania sie: niezaleznosc, podprzeciwienstwo; wykluczania sie: sprzecznosc, przeciwienstwo
pytanie- definicja syntaktyczna ajdukiewicza start learning		wyrazenie zbudowane z partykuly pytajnej oraz zdania w sensie logicznym i pytajnika (mozliwa inwersja)
podzial pytan start learning		1. rozstrzygneicia i dopelnienia 2. zamkniete otwarte 3. proste zlozone 4. wlasciwie i niewlasciwie postawione
pytanie rozstrzygniecia i dopelnienia start learning		rozstrzygniecia- partykula czy lub inwersja; dopelnienia- inna partykula. pytania rozstzrygniecia moga byc dwuczlonowe- mozliwa odp tak lub nie badz jednoczlonowe- np. czy wisla przeplywa przez krakow, torun, lublin - min. 3 odp w przeciwienstwie do sieb
pytania zamkniete i otwarte start learning		zamkniete- ma schemat odpowiedzi, otwarte/ nie ma schematu odpowiedzi. kazde pytanie rozstrzygniecia jest zamkniete, a pytania dopelnienia moga byc zamkniete lub otwarte
pytania proste i zlozone start learning		proste- chodzi o uzyskanie jednej informacji; zlozone- wiele informacji
pytanie wlasciwie i niewlasciwie postawione start learning		wlasciwie- oytanie ktorego zalozenie (twierdzenie ktore przyjmujemy jako prawdziwe gdy stawiamy pytanie na serio) jest prawdziwe; niewlasciwie- pytanie ktorego zalozenie jest falszywe
podział odpowiedzi start learning		1. prawdziwe/falszywe 2. wlasciwe, niewlasciwe 3. calkowite wprost, calkowite nie wprost, czesciowe
odpowiedzi prawdziwe i falszywe start learning		prawdziwa- zgodna z rzeczywistoscia, falszywa- niezgodna z rzeczywisyoscia
odpowiedzi wlasciwe i niewlasciwe start learning		wlasciwa - zbudowana wg schematu odpowiedzi, w ktorym niewiadoma pytania x jest zastapiona przez wartosc nalezacą do zakresu niewiadomej pytania; niewlasciwa- o innej budowie lub w ktorej zastopiono niewiadomą pytania x przez wartosc nienalezacą do zakres
odpowiedzi calkowite wprost, nie wprost i czesciowe start learning		calkowite wprost- odpowiedz wlasciwa np. jaki obywatel zdobyl nagrode nobla z fizyki- m.s. c; nie wprost- odpowiedz z ktorej wybika odpowiedz wlasciwa np. polka ktora odkryla rad; czesciowa- pozwala wykluczyc niektore odpowiedzi wlasciwe np. nie byl to X
wlasnosci relacji dwuczlonowych start learning		zwrotnosc, symetrycznosc, przechodniosc (tranzytywnosc), spojnosc
zwrotnosc start learning		zwrotnosc- zachodzenie okreslonej relacji miedzy danym elementem zbioru a nim samym (rownosc w zbiorze liczb); przeciwzwrotnosc- relacja nigdy nie jest zwrotna (przodek), niezwrotnosc- moze byc zwrotna lub nie (darzenie sympatia)
symetrycznosc start learning		symetrycznosc- relacja funkcjonuje w obie strony, za sama miedzy x i y oraz y i x (pokrewienstwo); przeciwsymetryczne- nigdy nie sa symetryczne (bycie starszym), niesymetrycznosc- moze byc lub nie (bycie lubianym)
przechodniosc start learning		przechodni- dana relacja zachodzi miedzy x i y oraz y i z to zacchodzi miedzy x i z (matka starsza od corki, corka od syna, matka od syna); nieprzechodnie- (znajomy, blizszy sasiad), przeciwprzechodne- nigdy nie jest przechodnia (bycie mama, babcia)
spojnosc start learning		spojnosc- relacja zachodzi miedzy dwoma dowolnymi elementami jakiegos zbioru (bycie wiekszym w zbiorze liczb naturalnych), niespojne- bycie starszym w zbiorze w ktorym sa rowiesnicy; przeciwspojne- relacja nie zachodiz miedzy zadna para (linie papilarn)
relacja rownosciowa start learning		zwrotna, symetryczna, przechodnia np rowiensnicywo w grupie ludzi
relacja slabo porzadkujaca start learning		przeciwzwrotna, przeciwsymetryczna, przechodnia, niespojna np. bycie starszym w zbiorze w ktorym sa rowiesnicy
relacja silnie porzadkujaca start learning		przeciwzwrotna, przeciwsymetryczna, przechodnia i spojna np bycie starszym w zbiorze w ktorym nie ma rowiensikow
wlascosci stosunkow zakresowych start learning		rownowaznosc- relacja rownosciowa, nadrzednosc- relacja slabo porzadkujaca, podrzednosc- relacja slabo podzadkujaca; pozostale- nic nie porzadkuje
podział logiczny start learning		proces myslowy polegajacy na dobraniu nazw podrecznych do nazwy ktorej zakres dzielimy, i to w ten sposob zeby zakresy tych nazw podrzednych sie wykluczaly, a ich suma dawala zakres nazwy dzielonej
podzial logiczny- wymagania start learning		rozlacznosc, zupelnosc (adekwatnosc), kryterium podzialu ktore musi byc ostre (fundamentum divisionis), calosc dzielona (totum divisionis), nazwy podrzedne (membra divisionis)
klasyfikacja start learning		wielostopniowy skrzyzowany podzial logiczny
typologia start learning		uporzadkowanie oparte na podobienstwie do pewnego przedmiotu wzorcowego tzw typu idealnego. typologia nie musi byc ani wyczerpujaca ani rozlaczna
podzialy definicji start learning		rodzaj, stylizacja, budowa, funkcja
podział wedle rodzajów start learning		realne, nominalne, ostensywne
definicja realna start learning		polega na podaniu charakterystyki jakiegos przedmiotu, cech istotnych, ktore przysluguja desygnatom nazwy opisujacej przedmiot np. dzielo sztuki to niepotwarzalne polaczenie pewnych elementow (lini barw ruchow) majace znaczwnie i stanowiace wyraz uczuc
definicja nominalna start learning		polega na podaniu znaczenia wyrazenia definiowanego czyli informacji jakie wyrazenie jesy rownoznaczne z definiowanym np leukocyt to biale cialko krwi
definicja ostensywna start learning		polega na wskazaniu jakiegos desygnati nazwy definiowanej i nazwaniu go ta nazwa np. podniesienie dlugopisu i powiedzenie to jest dlugopis
podzial wedle stylizacji start learning		przedmiotowa semantyczna slownikowa
przedmiotowa start learning		jezyk przedmiotowy np leukocyt to biale cialko krwi. w stylizacji przedmiotowej musza byc definicje realne
semantyczna start learning		tylko definiendum w cudzyslowie np. „leukocyt” to biale cialko krwi
slownikowa start learning		definiendum i definiens w cudzyslowie np. „leukocyt” to „biale cialko krwi”
podzial wedle budowy start learning		rownosciowe: wyrazne (klasyczne, nieklasyczne), kontekstowe. nierownosciowe: indukcyjne, przez postulaty, czastkowe
definicje klasyczne start learning		definicja skladajaca sie z rodzaju i roznic. A jest to B majace crche C np dom to budynek mieszkalny
definicje nieklasyczne start learning		definicje przez wyliczenie np. za czlonkow rodziny podatnika uwaza sie zstepnych, wstepnych, rodzenswo
definicje kontekstowe start learning		definicje w ktorych definiendum wystepuje wyraz definiowany w otoczeniu innych wyrazow np jezeli ktos wystepuje przeciw czemus to daje do zrozumienia ze nie zgadza sie na to lub z tym
podział wedle funkcji definicji start learning		sprawozdawcze (analityczne), regulujące (analityczno-syntetyczne), projektujące(syntetyczne)
definicje sprawozdawcze start learning		zmierzają do wiernego odtworzenia znaczenia jakie wyrazenie definiowane ma w danym jezyku etnicznym. mogą byc prawdziwe albo falszywe, adekwatne albo nieadekwatne
definicje regulujące start learning		nadajemy nowe znaczenie albo dosyowane czesciowo do znaczenia jakie dane wyrazenie mma juz w konkrenym jezyku etnicznym. celem jest wyeliminowanie nieostrosci i wieloznacznosci.
definicje projektujące start learning		nadajemy nowe znaczenie nie zwazajac na znavzenie jakie ma wyrazenie w konkrentm jezyku etnicznym, wprowadzamy nowy termin np definujemy neologizm
błędy definicji start learning		fałszywosc, nieadekwatnosc, idem per idem, ignotum per ignotum, błąd przesuniecia kategorialnego
fałszywosc definicji start learning		falszywa w sensie logicznym- jest nieprawdą lub jest nieprecyzyjna
nieadekwatnosc definicji start learning		za wąska- zakres definiendum szerszy niz definis np nazwa to wyrazenie posiadajace desygnatu; za szeroka- np. tramwaj to pojazd szynowy; krzyzujaca- i za szeroka i za waska np lekarz jesy pracownikiem szpitala
blad idem per idem start learning		bledne kolo bezposrednie- pielegniarka to osoba ktora pielegnuje chorych
blad ignotum per ignotum start learning		nieznane przez nieznane, niedopasowanie definicji do audytorium
bląd przesuniecia kategorialnego start learning		arystoteles wyodrebnil 10 kategorii i bledem jest pomieszanie ich np milosc to piekna rzecz (a milosc to relacja)
definicja legalna- wymagania start learning		nie moga byc definicjami sprawozdawczymi, sa to definicje regulujace lub projektujące. z reguły rownosciowe. stylizacja semantyczna (potem slownikowa, przedmiotowa). np wlasnisc tej samej rzeczy moze przyslugiwac niepodzielnie kilku osobom (wspolwlasnosc)
definicja legalna start learning		definicja zawarta w tekscie prawnym ktora wiazaco ustala znaczenie okreslonego pojecia na uzytek danego aktu normatywnego
podział dychotomiczny start learning		podział zakresu nazwy na desygnaty posiadające pewną cechę i te jej nieposiadające. jesy zassze poprawny poniewazn jest zupelny i rozlączny
uzasadnianie twierdzeń start learning		wykazanie że zostały spełnione aarunki konieczne do uznania danego twierdzenia za prawdziwe. moze byc bezposrednie: spostrzezenia, obserwacje, intuicja, eksperymenty lub pośrednie- rozumowanie: wnioskowanie, dowodzenie, sprawdzenie
wnioskowanie start learning		proces myslowy, w ktorym na podstawie uznania pewnych zdan za prawdziwe (przeslanki) dochodzimy do uznania za prawdziwe innego zdania. mogą byc: posrednie i bezposrednie, entymematyczne, zawodne i niezawodne
wnioskowanie bezposrednie start learning		jedna przeslanka - wniosek no kwadrat logiczny
wnioskowanie posrednie start learning		wiecej niz jedna przeslanka- wniosek np sylogizm kategoryczny
wnioskowanie entymematyczne start learning		wniosek wynika entymematycznie z przeslanek p1 i pn ze wzgledu na przeslanke pn+1
wnioskowanie niezawodne start learning		wnioskowanie dedukcyjne- miedzy przeslankami a wnioskiem zachodzi stosunek wynikania logicznego tzn zasadą tego wnioskowania jest prawo logiczne (tautologia). rozni sie od wnioskowania redukcyjnego (rozny kierunek, racja-nastepstwo) i indukcyjnego(ogol-sz

logika

You must sign in to write a comment

More