Question  |
Answer |
|
start learning
|
|
zyymunt iii waza obejmuje tron
|
|
|
czemu waza byl dobrym kandydatem start learning
|
|
matka jagiellonka, on katolik z popraciem zamoyskiego
|
|
|
|
start learning
|
|
bitwa pod byczyna, zamoyski pokonal habsburga i odsunal go od wladzy na dobre
|
|
|
|
start learning
|
|
sejm inkwizycyjny, oskarzenie zygmunta o rokowania z habsburgami; smierc jana iii + odziedziczenie przez zygmunta tronu szwecji
|
|
|
co sie stalo po objeciu tronu szwecji przez zygmunta waze start learning
|
|
rp i szwecje polaczyla unia personalna. powstala jednak opocycja przeciw zygmuntowi, a na jej czele stanal brat jana iii, karol ix sudermanski
|
|
|
|
start learning
|
|
detronizacja zygmunta przez riksdag; nowym wladca zostal karol ix sudermanski
|
|
|
|
start learning
|
|
zygmunt przylaczyl estonie do polski (realizujac pacta conventa i wdajac sie w spor ze szwecja)
|
|
|
glowna przyczyna wojen polsko szwedzkich (bez potopu) start learning
|
|
plan przejecia przez szwecje terenow wokolobaltyckich, by uczynic z baltyku swoje wewnetrzne morze
|
|
|
|
start learning
|
|
szwecja nie odrzucila planu zdobycia ziem nadbaltyckich i czekala na chwile slabosci polski, atakujac, gdy RP bylo zajete kozakami i rosja
|
|
|
|
start learning
|
|
1600-1611; wielkim dowódcom był jan karol chodkiewicz, który doprowadził PL do zwycięstwa pod kircholmem (1605), choć miał znacznie mniejszą armię (PL wygrało dzięki husarii). EI nie zmienił granic, obie strony zawarły rozejm
|
|
|
|
start learning
|
|
1617-1618. został zainicjowany przez Szwecję, ktora jednak nie odnosiła większych sukcesów i szybko podpisała rozejm
|
|
|
etap iii wojen ze szwecja start learning
|
|
1621-1626. w 1621 szwedzi ruszyli na rygę, następnie atakując gdańsk (klęska sz.), realizując swój plan objęcia ziem wokoło bałtyku. w 1625 król sz. zajął niemal całe inflanty, a polska przegrała pod gniewem
|
|
|
|
start learning
|
|
1626-1629. w 1627 odbyła się największa morska bitwa, bitwa pod oliwą, którą wygrało RP. w 1629 koniecpolski doprowadził PL do zwycięstwa pod trzcianą; w tym roku zawarto rozejm w starym targu, bardzo niekorzystny dla polski
|
|
|
potop szwedzki - poczatek start learning
|
|
zaatakowano pl w 1655 (nazwa bo zolnierze zalali polske), widząc, że rp było zajęte sporem z rosja i kozakami
|
|
|
obronna taktyka armii rp na poczatku potopu start learning
|
|
podzielono armie na dwa. na zachodzie pl miala sie bronic przez bug i notec w miescie ujscie. od wschodu pl miala bronic szlachta, ale podpisala z wrogiem uklad (w kiejdorach w 1655); jesli szlachta nie podejmie walki, nie zniszczą ich terenów
|
|
|
oblezenie jasnej gory + co dalej start learning
|
|
twierdza dala rade sie obronić, podnosząc polske na duchu. hetman czarniecki zebrał wojska polskie, utworzono partyzantke antyszwedzka
|
|
|
|
start learning
|
|
do pl wrócił król, jan kazimierz. złożył śluby lwowskie (oddanie kraju pod opieke Marii boskiej, obietnica poprawy stanu chłopów i mieszczan)
|
|
|
|
start learning
|
|
gdy pl zepchnela szwecje na polnoc, sz zaczela szukac sojusznikow. podpisala z branderburgia, siedmiogrodem i kozakami traktat w radnot w 1656
|
|
|
|
start learning
|
|
traktaty welawsko-bydgoskie polski z brandenburgia; oddanie przez pl miast pruskich
|
|
|
|
start learning
|
|
pokoj w oliwie, koniec potopu, ktory przyniosl straty ekonomiczne i ludnosxiowe
|
|
|
|
start learning
|
|
król polski dołączył do sporu polsko-rosyjskiego (po sojuszu rosyjsko-szwedzkim)
|
|
|
|
start learning
|
|
hetman Żółkiewski doprowadził do rozbicia wojsk rosyjskich, wygrywając pod kłuszynem
|
|
|
co po wygranej w kluszynie start learning
|
|
Żółkiewski pojmał braci szujskich i postawil ich przed królem zygmuntem. zaproponował mu tron rosyjski, ale zygi katol odmówił, bo nie chciał prawosławia u siebje
|
|
|
|
start learning
|
|
bunt rosji, wypchanie zolkiewskiego z moskwy
|
|
|
|
start learning
|
|
korzystny dla pl rozejm (z rosja), zyskalismy ziemie smolenska, siemierska i czernihow
|
|
|
|
start learning
|
|
smierc zygmunta, atak rosji na polske (bo bezkrólewie)
|
|
|
|
start learning
|
|
rozejm w polanowie, nowa granica wschodnia
|
|
|
