Question  |
Answer |
jakie konflikty toczono... start learning
|
|
- Jan Olbracht konkurował o tron węgierski z Władysławem II Jagielończykiem; prowadził wojnę z Turcją o Mołdawię - Aleksander I toczył wojnę z Wielkim Księstwem Moskiewskim które prowadziło politykę scalania ziem ruskich
|
|
|
Jakie były skutki zjazdu wiedeńskiego start learning
|
|
Postanowiono: -w razie bezpotomnej śmierci ostatniego z Jagiellonów władzę w Czechach i na Węgrzech przejmą Habsburgowie -ceszarz Maksymilian I zobowiązał się do zerwania poparcia dla państwa krzyżackiego i Wielkiego Księstwa Moskiewskiego
|
|
|
Jak zakończyła się ostatnia wojna z zakonem... start learning
|
|
W 1525 r. Albrecht Hohenzollern (wielki mistrz) złożył hołd lenny (pruski) Zygmuntowi Staremu. Przeszedł na luteranizm i stał się świeckim, dziedzicznym władcą Prus. Został lennikiem Polski, zerwał wszelkie związki z papiestwem i cesarstwem.
|
|
|
Kto rywalizował o dominium Maris Baltici? start learning
|
|
O władzę nad Morzem Bałtyckim rywalizowały: -Szwecja -Dania -Moskwa -Rzeczpospolita.
|
|
|
Jak zakończyła się pierwsza wojna start learning
|
|
Podpisanie przez Szwecję i Danię pokoju w Szczecinie w 1570 r. oraz odrębnego rozejmu między Rzeczpospolitą a Moskwą.(Do Rzeczypospolitej przyłączono większość inflant a car zachował zdobyte porty nad Bałtykiem).
|
|
|
Jak nazywał się włoski humanista...? start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
Marcin Bielski - twórca Kroniki wszystkiego świata, pierwszej polskojęzycznej syntezy dziejów powszechnych Europy. Maciej z Miechowa - profesor Akademii Krakowskiej, twórca Kroniki Polskiej (historyk) Marcin Kromer - dyplomata i biskup.
|
|
|
jacy autorzy są uznawani...? start learning
|
|
Jan Kochanowski. Mikołaj Rej. Piotr Stoiński. Jan Mączyński. Łukasz górnicki.
|
|
|
Na czym opierała się pozycja polityczna szlachty? start learning
|
|
Opierałą się na przywilejach nadawanych przez monarchów naciskanych przez szlachtę (dziedziczne posiadanie ziemi, władza nad chłopami, zwolnienia podatkowe, prawo o nietykalności osobistej i majątkowej ).
|
|
|
Z ilu stanów składał się sejm start learning
|
|
Z trzech: - króla - izby poselskiej - senatu.
|
|
|
W jaki sposób obierano członków senatu start learning
|
|
Senatorowie byli wybierani przez króla z dawnej rady królewskiej, natomiast posłowie byli wybierani podczas sejmiku przedsejmowego.
|
|
|
Jaką zasadę wprowadzała konstytucja przyjęta w 1505 r. w Radomiu? start learning
|
|
Wprowadzono zasadę Nihil novi przez którą monarcha nie mógł wprowadzić żadnego nowego prawa bez zgody sejmu walnego, zatem również reprezentantów szlachty zebranych w izbie poselskiej.
|
|
|
Na jakie grupy dzieliła się...? start learning
|
|
Dzieliła się na: -Magnaterię -Szlachtę średnią -Szlachtę zagrodową -Gołotę.
|
|
|
Czego domagali się członkowie...? start learning
|
|
Domagano się: -równości całej szlachty -zwrotu nieprawnie trzymanych przez magnatów królewszczyzn -suwerenności prawa nad królem i elekcyjności tronu -przeprowadzenia reform w zakresie sądownictwa, skarbowości i wojska -ograniczenia praw kościoła.
|
|
|
Jakie wyznanie protestanckie zyskało popularność wśród...? start learning
|
|
Wśród mieszczan luteranizm, natomiast wśród szlachty kalwinizm.
|
|
|
Czym wyróżniały się poglądy...? start learning
|
|
-Bóg jest tylko w jednej osobie -odrzucono dogmat o Trójcy Świętej -nie uznawano częśći Bibli, odrzucono treści niezgodne z rozumem -wszyscy ludzie są braćmi -największą wartością jest ludzkie życie, nie uznawano kary śmierci.
|
|
|
Jakie zasady wprowadził akt konfederacji...? start learning
|
|
-wprowadzono wolność religijną -szlachcie dysydenckiej zapewniano równe traktowanie i ochronę państwa.
|
|
|
Z jakimi wyznaniami były związane akademie. start learning
|
|
Akademia Wileńska z religią katolicką, natomiast Akademia Rakowska była założona przez braci polskich (mimo to mogły kształcić się w niej osoby różnych wyznań)
|
|
|
W jakim celu zawarto unię...? start learning
|
|
W celu porozumienia pomiędzy Kościołem katolickim i Cerkwią prawosławną(część polskich prawosławnych uznała zwierzchnictwo papieża i przyjęła dogmaty uznawane w Kościele katolickim.
|
|
|
Na jakie grupy społeczne dzieliło się społeczeństwo? start learning
|
|
Dzieliło się na: -szlachtę -duchowieństwo -mieszczaństwo -chłopstwo.
|
|
|
Jaką rolę gospodarczą odgrywał...? start learning
|
|
Pełnił funkcję głównego portu handlowego w kraju. Prowadzono w nim kupno i sprzedaż towarów na wielką skale. zboze
|
|
|
Dlaczego na polskiej wsi rozwinęły...? start learning
|
|
Szlachta dążyła do zwiększenia swoich dochodów poprzez zwiększanie folwarków i odbieranie ziemi chłopom. Panował również dualizm gospodarczy.
|
|
|
Na czym polega unia personalna...? start learning
|
|
Unia personalna: - związek dwóch lub więcej państw -wspólny monarcha -zachowanie odrębności prawnej i politycznej Unia realna: -związek dwóch lub więcej państw -wspólne instytucje państwowe -państwa członkowskie tworzą jedno państwo.
|
|
|
Dlaczego Zygmunt August przyłączył...? start learning
|
|
- brak potomka Zygmunta Augusta - większe ziemie do ekspansji - chęć posiadania przez szlachtę litewską tych samych praw co polska - zwiększenie bezpieczeństwa.
|
|
|
Kiedy zawarto unię lubelską? start learning
|
|
|
|
|
Jakie instytucje miały być odtąd wspólne...? start learning
|
|
Wspólne: -król -herb -sejm i senat -moneta -polityka zagraniczna Osobne: -skarb -urzędy -wojsko -sądownictwo.
|
|
|
Jakie narodowości i mniejszości religijne...? start learning
|
|
-Polacy(katolicy, protestanci) -Rusini(prawosławni) -Litwini(katolicy) -Łotysze -Liwowie -Wołosi -Niemcy(katolicy, protestanci) -Żydzi -Tatarzy -Ormianie -Romowie.
|
|
|
Kto zastępował władcę w...? start learning
|
|
Interrex (po śmierci Zygmunta Augusta był to prymas Jakub Uchański).
|
|
|
Kogo w czasie elekcji określano...? start learning
|
|
Polskich kandydatów do korony w czasie bezkrólewia.
|
|
|
W jakiej kolejności odbywały się sejmy...? start learning
|
|
-sejm konwokacyjny -sejm elekcyjny -sejm koronacyjny.
|
|
|
Co zawierały Artykuły henrykowskie...? start learning
|
|
Artykuły henrykowskie: - gwarancja trwałości i nienaruszalności ustroju państwa. Pacta conventa: - indywidualna umowa zawierana między szlachtą a nowo wybranym królem.
|
|
|
Jak zakończyło się panowanie Henryka...? start learning
|
|
Potajemnie opuścił Polskę w 1574 r. aby po śmierci brata objąć tron we Francji.
|
|
|
