Question  |
Answer |
|
start learning
|
|
państwo Jet podstawową jednostką podziału politycznego świata. to suwerenna czyli samodzielna i niezależna od innych krajów organizacja terytorialna. działa ona na rzecz gospodarczych, politycznych i społecznych interesów swoich obywateli.
|
|
|
na państwo składają się trzy zasadnicze elementy: start learning
|
|
-terrytorium: wyznaczone przez granicę -ludnosc: zamieszkująca na terytorium -suwerenna władza: która utrzymuje relacje międzynarodowe np. gospodarcze
|
|
|
wielkie państwa i minipanstwa start learning
|
|
-wielkie uznaje się państwa których powierzchnia nie jest mniejsza od 2mln km2 -minipanstwa powierzchnia każdego z nich wyniesie mniej niż 1000km2
|
|
|
top 5 największych i najmniejszych państw start learning
|
|
1. Rosja 17.1mln-moskwa 2. Kanada 9,9mln-ottawa 3. Stany Zjednoczone 9,8mln- Waszyngton 4. Chiny 9,6mln -pekin 5. Brazylia 8,5mln-brasilia 1. watykan 0,44km2 2. monako 1,95km2 3. nauru 21,3km2 4. tuwalu 26km2 5. San Marino 61.6km2
|
|
|
ile jest państw na świecie Europie oraz co jest wymagane aby istniały start learning
|
|
ś:195E 46 kryteria które musza być spełnione-formalne ogłoszenie lub historycznie uznana niepodległośc-uznanie międzynarodowe czyli na przykład przynależność do organizacji Narodów Zjednoczonych-sprawowanie realnej władzy przynajmniej na części terytorium
|
|
|
kształtowanie się nowego świata 1/2 start learning
|
|
doskonały się w okresie wielkich odkryć geograficznych a więc na przełomie XV i XVI. Europejczycy dotarli do Ameryki, Afryki, Azji rozpoczął się proces kolonizacji. zakładano osady, podporządkowywali sobie lokacje i transportował zasoby
|
|
|
kształtowanie się nowego świata 1/2 start learning
|
|
w taki sposób powstały wielkie imperia kolonialne w takich krajach jak Hiszpania, Portugalia, Wielka Brytania czy Francja. ten układ przetrwał niemal do połowy 20 wieku
|
|
|
|
start learning
|
|
-rozwinęło się niewolnictwo -wsrod rdzennych mieszkańców pojawili się białoskórzy, wyznawanie nowych Religi, nowe języki np angielski, hiszpański - narzucanie europejskich wzorców życia, wypierani rdzenna kulturę -infensywnie eksploatowano surowce natu
|
|
|
|
start learning
|
|
była procesem w wyniku którego dochodziło do rozpadu koloni. pierwszy rozpad doszedł w Ameryce północnej 18 wiek. najpóźniej dekolonizacja objęła Afryka, 1960 powstało 17 Krajow. skutki widać do teraz obok państw występują uzależnione od dawnych potęg
|
|
|
|
start learning
|
|
-oslabienie gospodarcze i polityczne w wyniku wojen -podwaznie idei wyższości cywilnej Europejczyków -wzrost świadomości narodowej w koloniach -przyjece deklaracji przez ONZ o niepodległości terenu koloni -rywalizacja ZSRR i stanie na świecie po 2W
|
|
|
|
start learning
|
|
-zwiekszenie się liczby suwerennych państw -odzyskanie przez nowe kraje swoich surowców naturalnych -utrwalenie występowanie różnych ludzi -konflikty religijne, etniczne, walki plemienne -zalamywanie się gospodarek niektórych krajów -migracja ludności
|
|
|
Podział polityczny na 2 bloki start learning
|
|
|
|
|
Pierwzse demokratyczne wybory w bloku wschodnim:. start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
Rosja, Estonia,Łtowa, Litwa, Białoruś, Ukraina, Mołdawia, Kazachstan
|
|
|
Rozpad Jugosławi: rozpoczęło się do 1991r-2008r kraje: start learning
|
|
Słowenia, Chorwacja, Macedonia Północna, Bośnia i Hercegowina, Czarnogóra, Seriba, Kosowo
|
|
|
|
start learning
|
|
Timor wschodni - niepodległość 2022r.
|
|
|
|
start learning
|
|
Kosowo niepodległość-2008 -W afryce Sudan Południowy-2011r
|
|
|
Procesy intergracyjene na świecie: start learning
|
|
polityczne, militarne, gospodarcze
|
|
|
Organizacje międzynarodowe: start learning
|
|
|
|
|
ONZ: należy 193 kraje cele: start learning
|
|
zapewnienie pokoju i bezpieczeństwa na świecie, zapewnienie praw człowieka
|
|
|
|
start learning
|
|
gospodarczy, ma na celu udzielanie długoterminowych pożyczek krajom członkowskim. W tym polska
|
|
|
Rozwiń skróty: OWGR, WRP, ONP, WNP, OKERP, BŚ-bank światowy, PUWH, UA start learning
|
|
-Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju -Wspólny Rynek Południa -Organizacja Paktu Północnoatlantyckiego -Wspólnota Niepodległych Państw -Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową -Północnoamerykański Układ Wolnego Handlu - Unia Afrykańska
|
|
|
|
start learning
|
|
NATO: Organizacja Paktu Północnoatlantyckiego, charakter: polityczno militarny ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa w tym polska
|
|
|
|
start learning
|
|
-Koniecznosc odbudowy gospodarki -Utworzenie Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali -Potrzeba budowy w powojennej Europie nowego, domokratycznego pokoju
|
|
|
przyczyny Integracji pozytywne: start learning
|
|
: Wspólny Rynek Unii Europejskiej -Zniesienie formalnosci przy przekraczaniu granicy -Wprowadzenie Wspólnet Waluty -Wprowadzenei ochrony przedsiębiorstw z Unii Europejskiej -Wpsarcie Rolnictwa
|
|
|
przyczyny Integracji Negatywne: start learning
|
|
-Ziurokratyzowana administracja unijna -Bardzo wysokie koszty niektórych polityk -Ogromne koszty związne ze wpsarciem finansowym w trudnej sytuacji -Konieczność konkurowania mniejszych firm z krajów słabiej rozwniętych
|
|
|
Dlaczego wybuchają konflikty? PRZYCZYNY start learning
|
|
-ekonomiczne, -polityczne, -społeczne,
|
|
|
dlaczego wybuchają konflikty przyczyny ekonomiczne: start learning
|
|
-dostep do zasobow naturalnych, -dostep do lepszych terenów, -dlugotrawy kryzys gospodarczy i sprzeczne interesy gospodarcze
|
|
|
dlaczego wybuchają konflikty? przyczyny polityczne start learning
|
|
-zajęcie terytorium, -rozpadu imperium kolonialnego, -dążenie społeczeństwa do niepodległości
|
|
|
dlaczego wybuchają konflikty? przyczyny społeczne start learning
|
|
-różnice religijne, -roznice i spory miedzy grp etnicznymi, -ruchy separastyczne zwiazane z tym ze jakas grp chce niepodleglosci
|
|
|
|
start learning
|
|
-1990-1991 Irak - Kuwejt i wojska koalicji (Francja USA Wielka Brytania) -1998-1999 konfilkt serbsko-albański zakończony ogłoszeniem niepodległości Kosowa w 2008r -od 2014 Ukraina - Rosja przyłączenie Krymu do Rosji -2006 Izrael - Liban
|
|
|
|
start learning
|
|
Terroryzm to forma walki zbrojnej która poprzez przemoc i zastraszanie ma prowadzić do osiągnięcia określonych celów politycznych, społecznych lub religijnych
|
|
|
|
start learning
|
|
-zamachy bombowe, -porwanie samolotów, -przetrzymywanie zakładników, -zabójstwa ważnych ludzi
|
|
|
|
start learning
|
|
-przemoc jako narzedzie wywierania nacisku, -bezwzględny sposob działania, -uzyskiwanie rozglosu dla propagowanych idei w mediach, -nielegalne finansowanie(narko), -wspolpraca z grp przestępczymi
|
|
|
|
start learning
|
|
11.09.2001r Nowy Jork, Waszyngton, USA wjebali sie w world trade center samolotami, a potem w pentagon. 3k ludzi polegalo, rannych 6,3k. Islamiści przeciwko działaniom USA wobec panśtw islamskich
|
|
|
|
start learning
|
|
23-26.10.2002r Moskwa, Rosja czeczeni sie wjebali do centrum teatralnego na Dubruwce i dymes były. Poległo 170 ludu. Element walki czeczeńców z rosją
|
|
|
|
start learning
|
|
14.07.2016r Nicea Francja Ziomus sie wdupcył w tłum na Promenadzie Anglików w Nicei a tam typy stały i ich zajebal. Poległo 86 ludu, rannych 200. Działanie Islammistów na całym świecie jakas Święta Wojna xd
|
|
|
|
start learning
|
|
wyniszczenie społeczeństw -rozpad rodzin, fale uchodźców -ubożenie państwa, -głód, niedożywienie, choroby -osłabienie gospodarki, kryzys finansowy,-izolacja gospodarcza i polityczna od reszty swiata -niszczenie dorobku kulturowego i srodowiska przy
|
|
|
|
start learning
|
|
obecnie najwięcej trwa w Afryce, Azji południowo-wschodniej oraz na bliskim wschodzie
|
|
|
|
start learning
|
|
media mają ogromny wpływ na społeczny odbiór konfliktów zbrojnych czy aktów terroru
|
|
|
Z czego wynikają dysproporcje w rozwoju start learning
|
|
-przyrodnicze, -historyczne, -kulturowe, -polityczne, -ekonomiczne
|
|
|
z czego wynikają dysproporcje w rozwoju: Przyrodnicze start learning
|
|
-ukształtowanie powierzchni czy wystepowanie surowców mineralnych
|
|
|
z czego wynikają dysproporcje w rozwoju historyczne: start learning
|
|
-dawna przynależność kolonialna
|
|
|
z czego wynikają dysproporcje w rozwoju polityczne: start learning
|
|
-w tym rodzaj gospodarki(rynkowa - związana ze swobodą prowadzenia działaności gospodarczej lub centralne sterowana przez organy państwowe) czy aktualna sytuacja w kraju (wojna domowa, kryzys polityczny)
|
|
|
z czego wynikają dysproporcje w rozwoju państw ekonomiczne start learning
|
|
Ekonomiczne -m.i. n zasoby finansowe państwa umożliwiające przeprowadzanie inwestycji
|
|
|
|
start learning
|
|
-PKB jest podstawowym miernikiem ekonomicznym. To wartość rynkowa wszystkich dóbr i usług wytworzonych w kraju w okreslonym czasie. Wartosc rynkową dóbr i usług wyzancza cena rynkowa
|
|
|
Wskaznik rozwoju społecznego (HDI) start learning
|
|
-to jeden ze wskaznikow ktore odzwierciedlają rozne dziedziny zycia społecznego i gospodarczego panstwa. Pozwalają na porównywanie poziommu rozwoju społeczno-gospodarczego
|
|
|
|
start learning
|
|
-dlugosc trwania zycia mowi o kondycju zdrowotnej ludzi, -edukacja informuje o zdolnosci do wykształcenia ludzi oraz o wadze jaką przykładają do tego, -dochód narodowy w przeliczeniu na osobe obrazujacy miedzy innymi zamożność obywateli
|
|
|
|
start learning
|
|
-bardzo wysoki poziom, -wysoki poziom, -średni, -niski poziom
|
|
|
Czym jest wielokryterialny wskaznik ubóstwa? (MPI) start learning
|
|
-wielokryterialny wskaznik ubóstwa jest wyliczany przez ONZ dla krajów o najniższych wsykaznikach rozwoju społecznego. Kluczowe elementy: zdrowie, edukacja, standard życia
|
|
|
Kraje o wysokim poziomie rowzoju start learning
|
|
-wyoskie PKB, -dominacja usług, -brak głodu, -wysokie wykształcenia, -rozwinięty przemysł zaawansowanych technologi, -duzo osob starszych
|
|
|
Kraje o średnim poziomie rozwoju start learning
|
|
-srednie PKB (2-15tys), -usługi ale tez przemysł i rolncitwo wpływa na PKB, -niewielka liczba osob niedożywionych, -rosnie wykształcenie, -rozwoj przemysłu przetwórczego i nowoczesnych technologi, -wzrasta liczba starszych ludzi
|
|
|
Kraje o niskim poziomie rozwoju start learning
|
|
-niskie PKB (>2tys), -dominacja rolnictwa, -malo osob starszych, -znaczny głod, -niski poziom wykształcenia i dużo analfabetów, -zacofany technologiczne przemysł wydobywczy
|
|
|
