farmakologia kliniczna

 0    88 flashcards    paulinak363
download mp3 print play test yourself
 
Question język polski Answer język polski
niedożywienie pochp
start learning
BMI <21 kg/m2, utraty >10% masy ciała w ciągu ostatnich 6 mies. lub >5% w ciągu 1 mies
LABA 12h
start learning
formoterol, salmeterol
LABA 24h
start learning
indakaterol, wilanterol
SABA 4-6h
start learning
fenoterol, salbutamol
LAMA/ SAMA
start learning
leki przeciwcholinergiczne wziewne
LAMA 24h
start learning
tiotropium
LAMA 24h
start learning
glikopironium
LAMA 24h
start learning
umeklidynium
LAMA 12h
start learning
aklidynium
SAMA 6-8h
start learning
ipratropium
roflumilast, POChP
start learning
nhibitor PDE4, możesz rozważyć dołączenie (500 mg 1 × dz.) do 1 lub 2 leków wziewnych rozkurczających oskrzela u chorych w grupach C i D z objawami przewlekłego zapalenia oskrzeli. Nie stosuj roflumilastu u chorych z niedowagą lub leczonych teofiliną.
teofilina POChP
start learning
Lek drugiego wyboru ze względu na działanie słabsze od ww. leków oraz skutki niepożądane
GKS wziewne POChP (w średniej lub dużej dawce)
start learning
zapobieganie zaostrzeniom POChP u ch. o dużym ryzyku zaostrzeń. U ch. z FEV1 <60% wn. zmniejszają nasilenie objawów podm. i popr. czyn. płuc i jakość ż. > ryz. zap. pł. Nie stosuj GKS wz. w monoterapii ani przewlekle ogólnous.
morfina, POChP
start learning
morfina u leczonych paliatywnie, w celu opanowania duszności
leki przeciwkaszlowe, POChP
start learning
są przeciwwskazane
leczenie Pseudomonas aeruginosa
start learning
ciprofloksacyna p. o; i. v- też lub ceftazydym, cefepim
PaCO2>45 mmHg lub pH <7.35
start learning
POChP, wg wytycznych GOLD wskazanie do rozpoczęcia nieinwazyjnej wentylacji
POChP grupa A I rzut
start learning
w razie potrzeby ipratropium albo SAMA
POCHP grupa B I rzut
start learning
LABA albo LAMA
POCHP grupa C I rzut
start learning
GKS wziewny + LAMA albo LABA
POCHP grupa D I rzut
start learning
GKS wziewny + LABA i/lub LAMA
POChP grupa A II rzut
start learning
- LABA -LAMA -SABA + ipratropium
POChP grupa B II rzut
start learning
LABA + LAMA
POChP grupa C II rzut
start learning
-GKS wziewny + LAMA -LABA + LAMA -LAMA + roflumilast -LABA + roflumilast
POChP grupa D II rzut
start learning
GKS wziewny+LABA+LAMA, GKS wziewny+LABA+roflumilast -LABA+LAMA -LAMA+roflumilast
GKS wziewne podawane 2 razy na dobę
start learning
beklometazon, budezonid, flutykazon
GKS wziewne podawane raz na dobę
start learning
cyklezonid, mometazon
ocena kontroli astmy
start learning
na podstawie objawów w ciagu ostatnich 4 tygodni
astma dobrze kontrolowana
start learning
bjawy w ciągu dnia ≤2 ×/tydz., bez przebudzeń w nocy z powodu objawów astmy, potrzeba leczenia doraźnego ≤2 ×/tydz. (nie dotyczy zapobiegawczego przyjmowania leku przed wysiłkiem) i bez ograniczenia aktywności życiowej spowodowanego astmą
astma częściowo kontrolowana
start learning
2lub3 z: objawy w ciągu dnia ≤2 ×/tydz., bez przebudzeń w nocy z powodu objawów astmy, potrzeba leczenia doraźnego ≤2 ×/tydz. (nie dotyczy zapobiegawczego przyjmowania leku przed wysiłkiem) i bez ograniczenia aktywności życiowej spowodowanego astmą
astma niekontrolowana
start learning
<=1 z: objawy w ciągu dnia ≤2 ×/tydz., bez przebudzeń w nocy z powodu objawów astmy, potrzeba leczenia doraźnego ≤2 ×/tydz. (nie dotyczy zapobiegawczego przyjmowania leku przed wysiłkiem) i bez ograniczenia aktywności życiowej spowodowanego astmą
astma lekka
start learning
kontrolowana za pomocą leczenia stopnia 1 lub 2
astma umiarkowana
start learning
kontrolowana za pomocą leczenia stopnia 3
astma ciężka
start learning
konieczne leczenie stopnia 4 lub 5 lub astma pozostaje niekontrolowana pomimo takiego leczenia
astma leczenie doraźne
start learning
wszyscy chorzy powinni stosować SABA. Chorzy stosujący regularnie jako leczenie kontrolujące preparat złożony zawierajacy formoterol (LABA) i małą dawkę GKS wziewnego (budezonidu lub beklometazonu) mogą tego używać też doraźnie.
LTRA
start learning
antasgonista receptora leukotrienowego- montelukast
astma leczenie stopień 1 I wybór
start learning
astma leczenie stopień 1 I wybór in Polish
NIC
astma leczenie stopień 2 I wybór
start learning
GKS wziewny w małej dawce
astma leczenie stopień 3 I wybór
start learning
GKS wziewny w małej dawce + LABA
astma leczenie stopień 4 I wybór
start learning
GKS wziewny w średniej lub dużej dawce + LABA
astma leczenie stopień 5 I wybór
start learning
Skieruj chorego na badanie diagnostyczne i leczenie specjalistyczne w ośrodku zajmującym się ciężką astmą, w celu oceny wskazań do leczenia dodatkowego, np. zastosowanie leku anty-IgG
astma leczenie stopień 1 II wybór
start learning
rozważ GKS wziewny w małej dawce
astma leczenie stopień 2 II wybór
start learning
-LTRA -teofilina w małej dawce
astma leczenie stopień 3 II wybór
start learning
- GKS wziewny w średniej lub dużej dawce -GKS wziewny w małej dawce + LRTA -GKS wziewny w małej dawce + teofilina
astma leczenie stopień 4 II wybór
start learning
- dołącz tiotropium (do GKS w średniej lub dużej dawce+ LABA) -GKS wziewny w dużej dawce + LTRA -GKS wziewny w dużej dawce+teofilina
astma leczenie stopień 5 II wybór
start learning
-dołącz tiotropium -dołącz GKS doustny w małej dawce
astma leki kontrolujące przebieg choroby, przyjmowane regularnie (stale, codziennie
start learning
GKS wziewne, długo działające β2-mimetyki wziewne (LABA), długo działające leki przeciwcholinergiczne (tiotropium), leki przeciwleukotrienowe, teofilina w postaci o przedłużonym działaniu, kromony
astma leki objawowe, przyjmowane doraźnie
start learning
szybko działające β2-mimetyki wziewne, krótko działające wziewne leki przeciwcholinergiczne. Do tej grupy zalicza się także GKS doustne i inne leki stosowane przez krótki czas w celu opanowania zaostrzenia astmy.
astma leczenie 1 stopnia
start learning
u dotychczas nieleczonych- obj. w c. dnia <2 ×/mies., brak: obj. nocn, czynn. ryz. i przebytych zaostrzeń, a czynn. płuc jest ok. U reszty lecz. rozp. od st. 2 (pref. się GKS wz), ew. 3, jeśli obj. wyst. przez większość dni lub nocne wyst. ≥1 ×/tydz
Dawkę GKS wziewnego zwiększaj
start learning
zwiększaj, gdy w ciągu ~3 mies. nie osiągniesz kontroli astmy
Jeżeli udaje się utrzymać kontrolę astmy przez ≥3 mies
start learning
rozważ zmniejszenie intensywności leczenia, w zależności od tego, jakie leczenie zapewniło kontrolę choroby
Jeśli nie udało się uzyskać kontroli astmy pomimo leczenia stopnia 3
start learning
ponownie zbadaj chorego pod kątem innych chorób lub przyczyn astmy opornej na leczenie.
LABA astma
start learning
igdy nie stosuj bez GKS wziewnego!
GKS ogólnoustrojowo astma
start learning
stosuje się w leczeniu wszystkich zaostrzeń astmy (oprócz najlżejszych), zwykle przez 5–7 dni.
Astma ciężka (oporna na leczenie)
start learning
gdy do uzyskania kontroli konieczne było leczenie GKS wziewnym w dużej dawce + LABA (ew. lekiem przeciwleukotrienowym lub teofiliną) przez ostatni rok (albo GKS doustnym przez ≥50% ostatniego roku) albo gdy pomimo tego astma „niekontrolowana”
indakaterol
start learning
LABA ultradługi o szybkim początku
formoterol
start learning
LABA długi o szybkim początku
salmeterol
start learning
laba długi o opóźnionym początku
fenoterol
start learning
saba krótki o szybkim początku
analogi insulin długodziałające, bezszczytowe
start learning
glargina (24h), degludec- ultradługo (48h)
analog insuliny długodziałającej ze szczytem
start learning
detemir
insulina średnio długo działająca
start learning
izofanowa
insulina krótkodziałająca- 30 min przed posiłkiem
start learning
neutralna
analogi insulin szybkodziałających (10-20 min początek działania)
start learning
aspat, glulizyna, lispro; przed w czasie lub tuż po posiłku
metformina
start learning
pochodna biguanidu
zalety metforminy
start learning
nie powoduje przyrostu masy ciała ani hipoglikemii; zmniejsza insulinooporność
gfr<30
start learning
nie stosuj metforminy
pochodne sulfonylomocznika
start learning
gliklazyd, glikwidon, glimepiryd, glipizyd
wady pochodnych sulfonylomocznika
start learning
: przyrost masy ciała; ryzyko hipoglikemii (zwłaszcza u osób starszych lub przy nadmiernym wysiłku fizycznym albo wskutek interakcji z kwasem acetylosalicylowym, innymi NSLPZ, sulfonamidami, antykoagulantami i alkoholem
inhibitor alfa-glukozydazy
start learning
akarboza
zalety akarbozy (inh. alfa-glukozydazy)
start learning
zmniejsza glikemię poposiłkową i insulinemię, stosowana w monoterapii nie powoduje hipoglikemii; pośrednio zmniejsza syntezę triglicerydów
agonista receptora jądrowego PPAR-gamma
start learning
pioglitazon- stos. szczeg. u ch. z insulinoopornością: w monoterapii (jeśli metformina jest przeciwwsk. lub źle toler.) lub w skojarz. z metf. pochodną sulfonyl. albo z insuliną, jeśli są przeciwwskazania do leczenia metforminą
pioglitazon- zalety
start learning
zmniejsza insulinooporność; w monoterapii nie powoduje hipoglikemii; zmniejsza stężenie wolnych kwasów tłuszczowych we krwi
pioglitazon- wady
start learning
może powodować zatrzymywanie wody i obrzęki, w tym także zaostrzenie lub przyspieszenie wystąpienia niewydolności serca,
pioglitazon- wady
start learning
Zwiększa ryzyko wystąpienia raka pęcherza moczowego, zaburzeń czynności wątroby (konieczne monitorowanie), a także przyrostu masy ciała i złamań u kobiet.
inhibitory kotransportera sodowo-glukozowego 2 (SGLT-2), tzw. flozyny
start learning
dapa- empa- kana-gliflozyna,
Inhibitory SGLT-2 zalety
start learning
łatwe dawkowanie, nie wywołują hipoglikemii (stosowane w monoterapii) ani przyrostu masy ciała; istnieją dane wskazujące na zmniejszenie ryzyka zdarzeń sercowo-naczyniowych i zgonu u chorych na cukrzycę leczonych empagliflozyną
inhibitory SGLT-2 wady
start learning
ZUM, hipotensja, odwodnienie, nie stosuj u osób przyjmujących diuretyki pętlowe oraz we wszystkich stanach, w których istnieje ryzyko odwodnienia
inhibitory SGLT-2 wady
start learning
ryzyko kwasicy ketonowej; najn. ostrzeż. FDA- zwiększonego ryz. amputacji (głównie palców stóp) podczas stosowania kanagliflozyny (na podstawie wyników trwającego badania CANVAS);
leki działające na układ inkretynowy
start learning
agoniści receptora peptydu glukagonopodobnego 1 (GLP-1), inhibitory peptydazy dipeptydylowej IV (DPP-4)
leki inkretynowe-agoniści receptora peptydu glukagonopodobnego 1 (GLP-1)
start learning
"tyd"- eksenatyd, liraglutyd, liksysenatyd, albiglutyd
agoniści GLP-1 zalety
start learning
sprzyjają redukcji masy ciała
leki inkretynowe- inhibitory peptydazy dipeptydylowej IV (DPP-4)
start learning
gliptyny: lina-saksa-sita-wilda-gliptyna
inhibitory peptydazy dipeptydylowej IV (DPP-4)- inkretynowe- "gliptyny"- zalety
start learning
nie powodują przyrostu masy ciała; wildagliptyna – dobrze udokumentowano możliwości stosowania u osób starszych; linagliptyna – jedyna gliptyna niewydalana z moczem, nie wymaga odstawienia ani zmiany dawkowania u chorych z niewydolnością nerek
zwiększenie ryzyka hipoglikemii z doustnych
start learning
tylko pochodne sulfonylomocznika
przeciwwskazane jest łączenie agonistów receptora GLP-1
start learning
z inhibitorami DPP-4 (czyli glutydów z gliptynami, czyli inkretynowych)
agoniści receptora peptydu glukagonopodobnego 1 (GLP-1) ("tydy, glutydy)
start learning
wymagają podania s.c.
pochodne tiazolidynodionu
start learning
pochodne tiazolidynodionuagonista receptora jądrowego PPAR-γ, tzw. glitazonów (pioglitazon)

You must sign in to write a comment