Farmakologia

 0    64 flashcards    saradziechciowska5
download mp3 print play test yourself
 
Question język polski Answer język polski
Farmakokinetyka
start learning
Nauka polegająca na matematycznym ujęciu losów leku w organiźmie.
Etapy procesów farmakokinetycznych
start learning
Uwalnianie, Wchłanianie, Dystrybucja, Metabolizm, Wydalanie
Uwalnianie od czego głównie zależy?
start learning
Od czynników technologicznych podjętych przez producenta np. przyspieszenie uwalniania sub. z leku.
Wchłanianie co to i z czym jest związane?
start learning
To procesy związane z przejściem leku z miejsca podania do krążenia ogólnego i związane jest z tym w jakiej formie podamy lek czyli którędy go dostarczymy.
Czynniki wpływające na wchłanianie (5)
start learning
Właściwości fizykochemiczne- stopień jonizacji, rozpuszczalność w tłuszczach, budowa chemiczna, intensywność i szybkość rozpuszczania.
Transport substancji leczniczych przez błony biologiczne może odbywać się na zasadzie (5):
start learning
dyfuzji, par jonowych, przenikania przez pory, transportu przenośnikowego aktywnego i ułatwionego oraz pinocytozy.
Dostępność biologiczna
start learning
Ułamek dawki sub. leczniczej, który dostaje się w formie aktywnej farmakologicznie do krążenia ogólnego po podaniu pozanaczyniowym (oraz szybkość z jaką ten proces zachodzi)—> 100% takiej biodostępności tylko w podaniu dożylnym leku.
Efekt pierwszego przejścia
start learning
Intensywność metabolizowania leku w czasie pierwszego przepływu przez wątrobę—> pewna porcja leku zneutralizowana, wiec dla niektórych forma doustna leku będzie nieskuteczna bo organizm zostanie oczyszczony z leku.
Co warunkuje dystrybucje?
start learning
ukrwienie tkanek, przepuszczalność błon biologicznych, wiek pacjenta, stosunek tk. mięśniowej do tłuszczowej, stopień wiązania cząsteczek leku z białkami (bo takie są nieaktywne farmakologicznie)
Metabolizm leku opisz
start learning
Szereg procesów biochemicznych, których celem jest unieczynnienie leku i ułatwienie jego eliminacji z organizmu. Głównie przebiega w wątrobie (może też w jelitach, nerkach, śledzionie, skórze, płucach).
Czynniki wpływające na metabolizm leku:
start learning
wiek pacjenta, płeć, stany chorobowe
Gdzie zachodzi wydalanie?
start learning
Głównie nerki ale też z żółcią w masach kałowych, ze śliną, z powietrzem lub potem też.
Z eliminacją jest związane pojęcie klirensu leku:
start learning
objętość osocza całkowicie oczyszczonego z leku przez dany narząd w jednostce czasu.
Metabolizm wątrobowy dzielimy na dwie fazy:
start learning
1- proste reakcje chemiczne (utlenianie, redukcja, hydroliza) prowadzące do powstania metabolitu. 2- procesy ułatwiajace rozpuszczanie w wodzie powstałego metabolitu (ułatwienie eliminacji nerkowej).
Jakie grupy składników farmakologicznie czynnych mogą być stosowane na skórę (ok. 16)
start learning
środki odkażające, leki przeciwgrzybicze, leki przeciwpasożytnicze, środki w leczeniu brodawek płciowych, środki przeciwzapalne, leki przeciwświądowe, leki w zaburzeniach rogowacenia, leki keratolityczne, preparaty enzymatyczne, czynniki wzrostowe, filtry
Środki odkażające
start learning
środki utleniające, alkohole np. etanol
leki przeciwgrzybicze/ przeciwłupieżowe
start learning
klotrimazol
Leki przeciwpasożytnicze
start learning
pyretroidy
Środki w leczeniu brodawek płciowych
start learning
roztwór podofiliny
Środki przeciwzapalne
start learning
glikokortykosteroidy, leki immunosupresyjne
Leki przeciwświądowe
start learning
mocznik
Leki w zaburzeniach rogowacenia
start learning
łuszczyca —> retinoidy, trądzik—> retinoidy czy kwas azelainowy
Leki keratolityczne
start learning
mocznik 20-40%, kwas mlekowy
preparaty enzymatyczne
start learning
(enzymy proteolityczne) kolagenaza czy fibrynolizyna
czynniki wzrostowe
start learning
EGF—> naskórkowy czynnik wzrostu czy FGF—> czynnik wzrostu fibroblastów
substancje promieniochronne
start learning
chemiczne np pochodne kwasu cynamonowego (Parsol MCX), fizyczne (tlenki tytanu, cynku)
Środki poprawiające pigmentację skóry
start learning
DHA dihydroksyaceton
środki regulujące potliwość
start learning
chlorek glinu
Metody antykoncepcji
start learning
Naturalne, Chemiczne, Mechaniczne, Hormonalne
Naturalne metody (4)
start learning
metoda rytmu płciowego, metoda Billingsów, metoda termiczna, metoda objawowo- termiczna
Chemiczne metody (2)
start learning
płukanie pochwy, środki chemiczne (substancje plemnikobójcze)
Mechaniczne metody
start learning
prezerwatywy, błony pochwowe, kapturki, wkładki wewnątrzmaciczne
Hormonalne metody (3)
start learning
zastrzyki, plastry, tabletki
plecebo a ślepe próby
start learning
Metoda prowadzenia eksperymentu klinicznego badającego wpływ substancji —> osoby przyjmujące leki trzymamy w nieświadomości czy to lek czy placebo.
Efekt placebo kiedy?
start learning
gdy pacjent po przyjęciu placebo naprawdę zdrowieje, ale też jest druga strona medalu kiedy pacjent myśli że zdrowieje ale w rzeczywistości stan jego zdrowia nie polepsza się
Mechanizmy działania antybiotyków (4)
start learning
Blokowanie biosyntezy ściany komórkowej, Uszkodzenie błony protoplazmatycznej, blokowanie syntezy DNA, blokowanie biosyntezy białka
Blokowanie biosyntezy ściany komórkowej
start learning
To nieodwracalne hamowanie transpwptydaz (białka z którymi łączą sie antybiotyki beta laktamowe w komórce bakteryjnej czyli enzymów niezbędnych do syntezy mureiny która jest składnikiem ściany komórkowej bakterii.np. beta- laktamy czy glikopeptydy
Uszkodzenie błony protoplazmatycznej
start learning
uszkodzenie błony cytoplazmatycznej bakterii prowadząc do jej lizy np. leki przeciwgrzybicze
Blokowanie syntezy DNA
start learning
np. leki przeciwwirusowe, sulfonamidy
Blokowanie biosyntezy białka
start learning
Antybiotyki hamują biosyntezę białka bakteryjnego łącząc się z bakteryjnym rybosomem np. tetracykliny
Jak mogą działać antybiotyki
start learning
bakteriobójczo- śmierć bakterii lub bakteriostatycznie- ograniczać rozmnażanie się wpływając na jej metabolizm.
Lekooporność
start learning
to systemy obronne bakterii skierowane przeciw lekom przeciwbakteryjnym. Oprocz bakterii zjawisko oporności obserwujemy u pierwotniaków, pasożytów wielokomórkowych, komórek nowotworowych.
Jaka może być oporność drobnoustrojów?
start learning
Wrodzona lub nabyta przez formę chromosomalną lub plazmidową (na drodze koniugacji).
Czynniki lekooporności
start learning
nadużywanie antybiotyków lub chemioterapeutyków, mutacje genetyczne, wymiana materiału genetycznego między bakteriami, zwiększona produkcja enzymów niszczących leki.
Ligand
start learning
substancja zdolna do swoistego wiązania się z receptorem
Agonista
start learning
Substancja pobudzająca receptor, wiąże się z receptorem wywołując zmiany.
Antagonista
start learning
Blokuje receptor wiążąc się z nim i nie wywołuje zmian.
Badanie eksperymentalne
start learning
Każdy uczestnik naprzemiennie dostaje leczenie eksperymentalne i kontrolne przy określonej kolejności i czasie.
Badanie równoległe
start learning
Rodzaj badania klinicznego gdzie uczestnik przypisany jest do jednej z obserwowanych grup, a obserwacja jest równoległa.
Typy receptorów komórkowych
start learning
Typ I receptory jonotropowe, Typ II Receptory związane z białkiem G Typ III Receptory związane z kinazą Typ IV Receptory kontrolujące transkrypcję genów
Typ I Receptory jonotropowe
start learning
Receptory nikotynowe
Typ II Receptory związane z białkiem G
start learning
Receptory dopaminowe
Typ III Receptory związane z kinazą
start learning
Receptor insulinowy
Typ IV Receptory kontrolujące ekspresję genów
start learning
Receptory hormonów tarczycy
Wiremia
start learning
Obecność mogących się namnażać wirusów we krwi
Etapy wiremii
start learning
Adsorpcja, Penetracja, Odpłaszczenie, Synteza enzymu (wczesne białko), Replikacja kw. nukleinowego, Synteza białek strukturalnych (późne białka), Dojrzewanie, Uwalnianie
Terapia HAART
start learning
polega na stosowaniu trzech leków antyretrowirusowych (dwóch nukleozydowych inhibitorów odwrotnej transkryptazy i jednego inhibitora proteazy)
Mechanizmy działania leków przeciwwirusowych
start learning
Hamowanie: odpłaszczenia, syntezy kw. nukleinowych, proteazy HIV, dojrzewania i uwalniania, adhezji/wnikania
Kategotie lekóe według FDA
start learning
Określa klasy leków które wskazują na potencjalne ryzyko stosowania podczas ciąży. W oparciu o stopień ryzyka teratogennego leków wykazany w czasie badań u zwierząt doświadczalnych oraz obserwacji klinicznych(amerykańska Agencja Leków i Żywności)
Klasyfikacja ma 5 kategorii A, B, C, D, X
A - w badaniach nie wykazano ryzyka
start learning
melisa witaminy rozp. w wodzie kwas foliowy
B- badania na zwierzetach nie wykazaly ryzyka lub badania na zwierzetach wykazały ryzyko ale nie zostało ono potwierdzone na kobietach
start learning
paracetamol penicyliny nystatyna
C- badania na zwierzetach wykazaly ryzyko a badania na kobietach są niedostępne lub brak wiarygodnych wyników
start learning
aspiryna no- spa
D- udowodnione ryzyko ale gdy korzysci ze stosowania leku w okreslonych sytuacjach przewyższaja ryzyko to mogą byc stosowane
start learning
wszystkie NLPZ w III trymestrze (ibuprofen, ketaprofen) czy tetracykliny
X- badania u zwierzat/ u ludzi wykazaly anomalie płodowe sa to leki przeciwwskazane u kobiet w ciazy lub starajacych sie o potomstwo. Ryzyko przewyzsza korzysci ze stosowania leku.
start learning
Estrogeny, testosteron, szczepienia np odra różyczka świnka, pochodne wit A

You must sign in to write a comment