Estetyka performatywności

 0    82 flashcards    Doctor10
download mp3 print play test yourself
 
Question język polski Answer język polski
definicja teatru Maxa Herrmanna
start learning
gra, w której wszyscy są uczestnikami - uczestnikami i widzami
przedstawienie wg Fisher-Lichte
start learning
takie wydarzenie, w którym w tym samym miejscu i czasie spotykają się wszyscy uczestnicy, by wziąć udział w specyficznie zaprogramowanych działaniach (mogą dzielić się na aktorów i widzów, a także wymieniać rolami)
elementy tworzące spektakl wg Fisher-Lichte
start learning
efekt spotkanie, interakcji i wzajemnego oddziaływania aktorów i widzów (bardziej performans niż spektakl)
co zakłada Fisher-Lichte mówiąc o przedstawieniu
start learning
cielesna współobecność widzów i aktorów; ulotność przedstawienia; niematerialność, semiotyczność i estetyczność
semiotyczność przedstawienia
start learning
swoisty sposób powstawania znaczeń w przedstawieniu
estetyczność przedstawienia
start learning
doświadczenia stające się możliwe za sprawą przedstawienia ze względu na warunki, które stwarza ono dla wszystkich uczestników
różnice pomiędzy powstawaniem tekstu a spektaklu
start learning
tekst zaczyna istnieć niezależnie od swojego twórcy, można go odbierać w różnych czasach i miejscach zupełnie inaczej
następstwo cielesnej współobecności
start learning
oddziaływanie na siebie aktorów i widzów (np ostentacyjne znudzenie wpływa na innych widzów); wpływa to na grę aktorów, a co za tym idzie jakość przedstawienia; autopojetyczna pętla feedbacku
wniosek z cielesnej współobecności
start learning
przedstawienie rodzi się dopiero w chwili, gdy się odbywa
inscenizacja
start learning
wszystkie strategie, które służą ustaleniu czasu trwania i sposobu pojawiania się ludzi, rzeczy i dźwięków w przestrzeni
przedstawienie
start learning
przedstawienie in Polish
wszystko to, co pojawia się w czasie jego trwania - całość oddziałujących na siebie wydarzeń scenicznych i reakcji publiczności; nie da się nad nim zapanować
performatywność przedstawienia
start learning
jego nieprzewidywalność, dzianie się w trakcie
refleksja teatru nad własną performatywnością
start learning
konwencja teatru w teatrze, zamiany ról pomiędzy aktorami i widzami (np aktorzy nie schodzą ze sceny, tylko stają się widzami)
uczestnicy przedstawienia jako podmioty
start learning
poprzez współoddziaływanie na siebie uczestników; podmioty nie autonomiczne lecz ponoszą odpowiedzialność za sytuację
tendencja od Publiczności zwymyślanej
start learning
najważniejsza relacja między aktorami a publicznością
teatry aktywizujące widzów
start learning
Living Theatre; Performance Group Richarda Schechnera
Commuter The Performance Group
start learning
performer wybierał 15 widzów - musieli wyjść na scenę, negocjacje trwały tak długo aż widz posłuchał albo wyszedł z teatru
odpowiedzialność widzów za sytuację
start learning
ponosi ją każdy, kto zostaje na sali (trudno mówić o manipulacji ze względu na nieprzewidywalność przedstawienia)
co składa się na "materialność przedstawienia"?
start learning
przestrzenność, cielesność i dźwiękowość
przestrzeń spektaklu
start learning
nie tyle przestrzeń miejsca ile ta oddziałująca na przedstawienie
przestrzenność performatywna
start learning
wpływa na nią jak wykorzystywane są możliwości przestrzeni architektoniczno-geometrycznej. ulega zmianie pod wpływem najdrobniejszych bodźców typu ruch czy dźwięk
związki pomiędzy przestrzenią performatywną i architektoniczną
start learning
kształt sceny i sali wpływa na akt percepcji i relacji pomiędzy aktorami a publicznością (inaczej na okrągłej, inaczej na pudełkowej itd); różna ilość miejsca do gry
przestrzeń teatralna na widza
start learning
kształtuje ją wszystko (czy widzi sąsiednią lożę, czy jest w dobrze oświetlonym miejscu itp itd)
co jeszcze cechuje przestrzeń performatywną?
start learning
możliwość innego wykorzystania niż tradycyjne (np aktorzy na scenie)
atmosfera w przestrzeni teatralnej
start learning
przestrzenność powstaje nie tylko w wyniku określonego wykorzystania przestrzeni przez aktorów i widzów, ale także w wyniku szczególnej atmosfery (wzajemne oddziaływanie elementów spektaklu); nie da się jej utrwalić
ulotność cielesności
start learning
dzieła nie funkcjonują niezależnie od twórców; materiał tworzywa - ciało ludzkie
ciało jako tworzywo
start learning
znajduje się w procesie nieustannej transformacji; dopiero po śmierci na chwilę przyjmuje ustalony kształt
dlaczego ciało tylko w ograniczonym sensie można traktować jako materiał?
start learning
bo człowiek zarówno posiada ciało jak i jest ciałem
napięcie pomiędzy ciałem fenomenalnym i semiotycznym
start learning
napięcie pomiędzy cielesnością wykonawcy a przedstawianą postacią
XVII w o moralności teatru
start learning
współistnienie ciał semiotycznego i fenomenalnego źródłem przemiany widzów; prowadzi to do zaburzenia oddalającego człowieka od samego siebie i Boga; cielesne powaby aktorów prowadzą do rozpadu małżeństw
XVIII w a aktorstwo
start learning
tekst literacki jako instancja kontrolująca sztukę aktorską; aktorstwo jako wyrażanie znaczenia tekstu; dążenie do zniknięcia ciała fenomenalnego
kiedy teatr znów dopuści istnienie ciała fenomenalnego?
start learning
w czasach awangardy historycznej
Craig o ciele
start learning
uważał je za trudne do przewidzenia i wolałby pozbyć się go ze sceny
Meyerhold o ciele
start learning
aktor może twórczo wykorzystywać swoje ciało jako materiał, poddając je nieskończonym transformacjom i umiejętnie je kontrolując
Brecht o aktorstwie
start learning
aktor nie powinien wczuwać się w rolę i przedstawiać postaci, jakby chciał w niej zniknąć; przedstawianie własnego stosunku do postaci aby zachęcić do krytycznego osądu
lata 60. XX w a ciało
start learning
jednoczesne bycie ciałem i posiadanie ciała, współistnienie ciała fenomenalnego i semiotycznego
Grotowski o roli
start learning
aktor nie powinien odgrywać postaci, musi manipulować postacią sceniczną dla preparowania własnej osobowości, działa jako podmiot-ciało, jako wcielony umysł
strategia Roberta Wilsona
start learning
akcentowanie i eksponowanie indywidualności każdego wykonawcy-ciało, oba ciała istnieją obok siebie
kontrast pomiędzy ciałem fenomenalnym i semiotycznym
start learning
kolejna strategia; uwaga widzów skupia się na cielesności a nie akcji
cross-casting
start learning
powierzanie mężczyznom ról kobiecych i vice versa
cielesność w performansach
start learning
brak fikcyjnej postaci, tylko ciało fenomenalne wykonujące określone czynności
obecność tu i teraz
start learning
1. słaba-obecność ciała fenomenalnego (panowanie nad przestrzenią i przyciąganie uwagi) 2. mocna-wykonawca w niecodzienny sposób obecny, intensywnie teraźniejszy 3. radykalna-najwyższe - jeśli wykonawca wywoła podobną obecność w widzu
dźwiękowość teatru europejskiego
start learning
pozornie-sprowadza się do języka mówionego; argumenty przeciw: muzyka w teatrze greckim, rola opery i teatru muzycznego
przedstawienia do końca XVIII w
start learning
składały się z odrębnych numerów
szczególne znaczenie dźwiękowe
start learning
głosy wykonawców (przestrzenność i cielesność)
teatr lat 60 a dźwiękowość
start learning
stara się uwolnić głos od języka (poszukiwanie krzyku, jęku etc); głos jako przestrzeń liminalna (nie wskazuje na wiek, płeć itd)
szczególna rola głosu
start learning
tworzy relację między mówiącym a słuchającym
rytm w teatrze
start learning
szczególna rola w organizacji czasu w przedstawieniu; zasada organizacyjna, która nie opiera się na symetrii ale regularności
przykład rytmizacji w teatrze
start learning
reżyser wprowadza motyw, aby w trakcie przedstawienie powtarzać go wciąż w nowych wariacjach
czemu rytm przychodzi człowiekowi tak naturalnie?
start learning
jest wpisany w organizm
znaczeniowość przedstawienia
start learning
przedstawienie nie jako jakaś konkretna interpretacja; znaczenie indywidualne dla każdego widza
nadawanie znaczeń
start learning
postrzeganie czegoś jako czegoś innego; percepcja zjawiska w jego fenomenalnym byciu i nadawanie subiektywnych znaczeń (skojarzeń)
porządek percepcji obecności
start learning
skupia się na ciele i realnej obecności
porządek percepcji reprezentacji
start learning
skupia się na przestrzeni przedstawionej i postaci; wytwarza znaczenia; skupiając się wybieramy tylko fakty związane ze światem przedstawionym; inaczej u każdego widza
wydarzeniowość przedstawienia
start learning
1. istnieje tylko jako proces 2. jednorazowe 3. brak pełnej kontroli 4. możliwość specyficznych doznań (coś i coś, często przeciwnieństwa jak np percepcja) 5. doświadczenie liminalności
fazy rytuału przejścia
start learning
1. faza wyłączenia (z nurtu codziennego życia) 2. faza progu (stan pomiędzy, dezorientujące przeżycie) 3. faza włączenia (z nowym statusem)
liminalność przedstawienia
start learning
znajdowanie się pomiędzy, przechodzenie od emocji do emocji; pomiędzy percepcjami, rzadko jednak prowadzi do stałej transformacji
sens wydarzeń artystycznych
start learning
sama przyjemność z przekraczania linii liminalności
Usta Tomasza
start learning
performans Mariny Abramovic; przykleiła zdjęcie mężczyzny, obryzowała gwiazdą dawida; zjadła miód, wypiła wino, ścisnęła kieliszek, wycięła sobie gwiazdę na brzuchu i leżała na lodzie - interwencja publiczności
waga performansu Abramovic
start learning
sytuacja kryzysu-zmusiła widzów do interwencji, wszyscy poczuli się odpowiedzialni za to co się dzieje; trudno było określić czy czuje czy nie czuje bólu (z reguły dzieła sztuki lokują widza w bezpiecznej odległości jako obserwatora)
zmiana u performerów wobec wcześniejszych artystów
start learning
okaleczenie i niszczenie ciała nigdy nie było dziełem sztuki; ewentualnie mogło służyć za inspirację
samookaleczenie w praktykach religijnych
start learning
było godne naśladowanie (asceza etc), czasami rozpowszechniało się jako swoista moda (samobiczowanie)
wystawienie się na niebezpieczeństwo w sytacji jarmarcznej
start learning
chodzenie po linie, tresura zwierząt, łykanie ognia i noży
egzekucje
start learning
po egzekucji dotykano zwłok, stryczka etc co miało służyć własnej pomyślności
przyczyna pomocy Abramovic
start learning
etyka, chęć udzielenia pomocy artystce
performans Abramovic jako rytuał i widowisko
start learning
jako rytuał prowadził do przejścia (chociaż nie wywoływał zmiany statusu); jako widowisko wywoływał najróżniejsze emocje
cel performansu
start learning
przemiana jego uczestników
możliwa interpretacja performansu Abramovic
start learning
złożenie siebie w ofierze przeciwko przemocy?
podstawa estetyki
start learning
klarowne oddzielenie podmiotu od przedmiotu (podmiot artysta tworzy dzieło niezależne od niego i przekazuje je przedmiotowi odbiorcy, który może je odebrać jak chce) - performans Abramovic tego nie posiadał
estetyka performansu Abramovic
start learning
brak podziału na przedmiot i podmiot; raczej sytuacja
zależność materialności i znaczeniowości
start learning
wszystko co obdarzone materialnością staje się znakiem (w wypadku Abramovic zdecydowanie dominuje materialność)
teoria estetyki recepcji, produkcji i dzieła
start learning
w wypadku performansu zanachronizmowane (produkcja i recepcja w tym samym momencie, zamiast dzieła sztuki wydarzenie)
początek lat 60.
start learning
performatywny zwrot (przedstawieniowość, performatywność w różnych dziedzinach sztuki)
performatywność w plastyce
start learning
body art, pokazy świateł etc. np zmuszanie widza do wchodzenie w interakcje z dziełem - tworzy się przedstawienie
performerzy lat 60
start learning
Wolf Vostell; Akcjoniści Wiedeńscy; Fluxus; Hermann Nitsch (rozrywanie jagnięcia)
performance w muzyce
start learning
John Cage - 4'33"; teatr instrumentalny; widzialna muzyka; muzycy wykonują sceniczne działania
performans w literaturze
start learning
publiczne czytanie dzieł; powieści-labirynty do układania
główny problem zwrotu performatywnego w teatrze
start learning
nowe oznaczenie relacji pomiędzy sceną i widzami; teatr rozgrywa się pomiędzy nimi
autoreferencyjność teatru
start learning
działania znaczą dokładnie to samo, czym są w rzeczywistości
Publiczność zwymyślana
start learning
reż Calus Peymann; pierwszy wieczór właściwe interakcje z publicznością; drugiego wieczora publiczność wdarla się na scenę, reżyser musiał przerwać akcje (reżyser tradycyjnie podmiot i przedmiot; publiczność chciała interweniować na równych zasadach)
relacja między materialnością i znakowością
start learning
materialność uwalnia się od znakowości i zaczyna funkcjonować niezależnie
co umożliwiają widzom sztuki jako wydarzenia?
start learning
możliwość doświadczenia przemiany w czasie swego trwanaia, możliwość transformacji (i widzom i uczestnikom)

You must sign in to write a comment